rotstraal

Help mijn paard heeft rotstraal!

Rotstraal bij paarden is een veelvoorkomend hoefprobleem dat je als eigenaar absoluut serieus moet nemen. Het geeft niet alleen een duidelijk signaal af over de leefomgeving van je paard, maar kan ook leiden tot kreupelheid en langdurige schade in de hoef. In deze blog lees je wat rotstraal precies is, hoe je rotstraal herkent, wat de oorzaken zijn en vooral: hoe je rotstraal effectief behandelt én voorkomt.

Wat is rotstraal bij paarden?

Rotstraal (ook wel “straalrot”) is een bacteriële infectie van de straal van de paardenhoef. De infectie ontstaat vooral in vochtige, vieze en zuurstofarme omstandigheden. Anaerobe bacteriën tasten het zachtere straalweefsel aan, waardoor er een zwarte, stinkende, zachte substantie ontstaat in de straalgroeven.

Hoe herken je rotstraal? (Symptomen)

Rotstraal is gelukkig redelijk snel te herkennen — als je weet waar je op moet letten. De meest typische symptomen zijn:

  • Sterke, penetrante geur uit de straal - maar niet altijd!

  • Diep zwarte, papperige of slijmerige substantie in de straalgroeven

  • Diepe, zeer smalle spleten, in plaats van brede straalgroeves

  • Pijn of gevoeligheid bij druk op de straal of in de spleten

  • Verweekte, rafelige straal

  • In zwaardere gevallen: kreupelheid

Waardoor ontstaat rotstraal? (Oorzaken)

Rotstraal is bijna altijd een gevolg van een combinatie van omgevingsfactoren en hoefgezondheid. Veelvoorkomende oorzaken:

  • Natte, vieze ondergrond (nat stro, mest/urine-rijke bodems)

  • Weinig beweging → weinig hoefmechanisme → zuurstofarm straaloppervlak

  • Ongunstige hoefvorm zoals samengeknepen hielen of steile hoeven of ondergeschoven hielen

  • Slechte doorbloeding door een verkeerde hoefbalans (zoals veel te hoge hielen)

Gevolgen van rotstraal

Wordt rotstraal niet tijdig behandeld, dan kan het verder doordringen naar diepere structuren zoals de straalcorium en het straalkussen. Dat kan leiden tot:

  • Pijn en gevoeligheid

  • Kreupelheid

  • Verstoord bewegingspatroon en compensatieklachten

  • Structurele schade aan de straal

  • Straalkanker

Rotstraal behandelen: wat werkt écht?

Een effectieve behandeling van rotstraal draait om twee principes: zuurstof erbij en bacteriën doden.

1. Reiniging & openleggen

Laat een hoefverzorger verzachte of losse delen wegsnijden. Hierdoor komt er lucht bij de aangedane zone en kunnen bacteriën minder overleven. Dit is vaak al het halve werk in het herstel.

2. Droog en schoon houden

Een paard dat in mest of nat stro stil staat, blijft rotstraal ontwikkelen — ongeacht welk middeltje je gebruikt.

  • Zorg voor een droge paddock met bewegingsruimte

  • Maak de stal dagelijks schoon - vervang de bodembedekking (niet enkel proper erover strooien)

3. Dagelijkse verzorging thuis

  • Hoef goed uitkrabben en ontsmetten met een spoelmiddel dat niet prikt

  • Aansluitend behandelen met een antibacterieel (bacteriostatisch) product:

  • Niet overdrijven: te veel agressieve middelen beschadigen gezond weefsel (zoals bvb waterstofperoxide of jodium) - gebruik ook geen etherische oliën of dergelijke - die doen niets of zelfs kwaad

4. Onderliggende oorzaak oplossen

Zonder dit blijft rotstraal terugkomen. Denk aan:

  • betere drainage / droge looproutes

  • meer beweging stimuleren

  • correcte hoefbalans en regelmatige bekapping

  • eventueel rantsoen evalueren voor optimale hoornkwaliteit

Rotstraal voorkomen: zo houd je de hoeven gezond

Voorkomen is bij rotstraal vele malen makkelijker dan genezen.

Download de poster om bij jou op stal te hangen

1. Droge en schone leefomgeving

  • Hygienische paddocks of stallen - met genoeg ruimte zodat paarden niet in de mest hoeven te staan

  • Moddermanagement in natte seizoenen

  • Dagelijks mest ruimen

2. Veel beweging

Een actief paard heeft gezondere hoeven. Beweging zorgt voor zuurstofrijke hoefstructuren, een betere doorbloeding en afvoer van afvalstoffen. Als je paard gevoelig loopt omwille van de rotstraal is het aangewezen om hoefschoenen te voorzien voor zijn/haar comfort!

3. Regelmatig bekappen

Een goede hoefvorm voorkomt diepe straalgroeven en verhoogt de draagkracht van de straal.

4. Voeding en algemene weerstand

Gezond hoornweefsel begint van binnenuit.
Denk aan: vitaminen, mineralen (zoals zink en koper).

Conclusie

Rotstraal is een serieus maar goed behandelbaar hoefprobleem. Met tijdige herkenning, een schone leefomgeving en een consequente verzorging kun je de meeste gevallen snel onder controle krijgen. En nog belangrijker: met goede huisvesting en regelmatige beweging voorkom je dat rotstraal überhaupt een kans krijgt.

Download de gratis folder om rotstraal te voorkomen en te behandelen

Bronnen

  • Thrush, British Horse Society, Laura McGillycuddy BSc BVetMed MRCVS Cert AVP. Hampden Equine Veterinary Practice, 2024

  • Horse Journals, Equine Guelph – Causes, Symptoms, and Effective Treatment, 2024

  • Comparative efficacy of Pytium Oligandrum, Thrush powder and Mg Sulphate to treat thrush in horses, Dr. Ali Qaisar, Journal of Population Therapeutics & Clinical Pharmacology, 2024

  • Hoof Thrush in Horses, Dr. Madison Ricard, Vetster, 2022